Tavan
tasarımı için teknik konular
Asma tavan sistemleri, bina konstrüksiyonunda mimar¬ların estetik
fikirlerini gerçekleştirebildikleri iç mekan elemanlarından biridir.
Ancak güzel ve zarif modern tavanlar olabilmesi için, aynı zamanda
belirli teknik işlevleri de sağlamaları gerekir. En önemlileri:
yangına karşı koruma, akustik davranış, neme karşı dayanıklılık,
darbe direnci, sismik kısıtlama, yük taşıma kapasitesi ve sonuncu,
fakat yine de önemli bir özellik renk ve ışık yansıtma
kabiliyetidir.
1.1. Yangına karşı Koruma
Tavan ünitesi yangınla temas ettiğinde, tavan davranışı üzerinde
bazı indikatörler önemli hale gelir.
1.1 Yangın reaksiyonu
Belirli bir malzemenin yanıp yanmayacağı ve eğer bu gerçekleşirse
yangına enerji bakımından katkısının ne olacağı konusunda, bu
tanımlayıcı bir yöntemdir. Malzemelerin yangın reaksiyonunu
tanımlamak için, kendi reaksiyonları üzerinde test uygulanır ve
tavanın monte edileceği ülkede uygulanabilen bir standart ile
tanımlanan belirli bir sınıfa alınır. Detaylar her standarda göre
farklı olmakla birlikte, sınıflar genellikle aşağıdaki şekilde
tanımlanabilir:
• Kullanılan malzeme nedeniyle yanmaz -Bu sınıfa bağlı olan
malzemeler genellikle standartın kendisiyle tanımlanır ve test
gerektirmez.
• Yanmaz = belirli bir testten sonra 1'e eşit olarak
sınıflandırılır.
• Yanması veya yakılması çok zor (alev söndürüldüğü zaman otomatik
olarak söner).
• Yangına karşı orta derecede direnç
(alev söndürüldüğü zaman sınırlı bir süre için yanmaya devam eder).
• Kolay yanar-alev söndürüldükten sonra yanmaya devam eder.
• Kendinden-alevlenebilir-ısıtıldığında yanmaya başlar.
Tüm USG DONN asma sistem elemanları 1 veya 2 üzerinde
sınıflandırılır ve bu nedenle DIN 4102'ye göre A1 veya A2 olarak
sınıflandırılır. Diğer standartlarla ilgili detaylar USG Teknik
Servislerinden temin edilebilir.
1.2 Yangına karşı dayanıklılık
Bir tavan ünitesinin Yangına Karşı Dayanıklılığı, yangın yayıldığı
sırada tavanın bariyer işlevi göreceği süreyi ifade eder.
Yangına Dayanıklılık Derecesi - normal olarak 30 dakikalık sürelerle
tanımlanır-tavanın tümüyle gelişen alevleri, binanın bitişik
alanlarına yayılmadan önce ne kadar süre barındıracağını belirtir.
Test yöntemi tavanın (yukardaki yapının içi ve dışı) yangını ne
kadar süre tutacağını ve tavanın önceden tayin edilen yangına maruz
kalma sırasında kendi yapısal bütünlüğünü ne kadar süre koruyacağını
değerlendirir. Önce tam-ölçekli örnek kurulur. Sonra örnek test
uygulanır. Derecenin uygulanacağı maksimum tasarım yükü koşulunun
simülasyonu için, örnek test boyunca üzerine uygulanan sabit yüke
tabi tutulur. Yangına karşı dayanıklılık testinin başarılı olması
için, aşağıdaki
koşullar yerine getirilmelidir:
• Ünite, pamuk atığını tutuşturabilecek alev veya sıcak gazlar
geçirilmeden yangın testine dayanmalıdır. Bu alev yayılması olarak
ifade edilir.
• Ünite, yapısal bozukluk veya çökme olmadan, üzerine uygulanan
tasarım yüklerini desteklemelidir. Bu yapısal bütünlük olarak ifade
edilir.
• Isının üniteden geçişi, maruz kalmayan yüzey sıcaklığını, 140°C
ortalama ve 180°C maksimum üzerine çıkartmayacaktır. Bu ısıl
izolasyon olarak ifade edilir.
Bu kriterler spesifik olarak, etkili bir yangın bariyeri için
gerekli koşullan dikkate almaktadır. Gerek alevlerin geçişi ve
gerekse yapısal çökme, bariyerlerin bütünlüğünü açıkça bozar, zira
yangının binanın diğer bölümlerine yayılmasına izin verir. Benzer
şekilde, maruz kalmayan yüzeyin sıcaklık kriteri, bariyer fiziksel
olarak dokunulmamış halde kalsa bile, yangının bitişik odaya yayılma
potansiyelini ele alır. Bunun nedeni bitişik binadaki parçaların
kendiliğinden tutuşacak kadar sıcak hale gelebilmesidir. Yangına
dayanma süresi, tavanın üç koşulu yerine getirmesiyle tayin edilir.
Eğer tavan bu üç koşuldan birini yerine getiremezse, test sona
erdirilir ve yangına karşı dayanıklılık, bozulmanın olduğu zaman
şeklinde saptanır. Bir tavan ünitesi, gerçek bir yangın davranışını
kuvvetli biçimde etkileyebilirken, bina tasarımcısının, binada
saklanan donatımlar, eşyalar ve diğer parçalar üzerindeki kontrol
gücünün düşük kalmasına dikkat ediniz. Başka bir deyişle, yangın
güvenlik performansını sorgulamak için bilinen,ölçü, dereceler,
yararlı olmasına karşın, belirtilen herhangi bir durumda yangına
karşı dayanma gücünü tam olarak belirlemeleri mümkün değildir.
USG DONN asma tavan sistemleri, uygun panellerle test edilmiştir ve
30-120 dakika arası yangın direnci elde edilmiştir. Test belgeleri,
diğer standartlarla ilgili test detaylarıyla birlikte yerel USG
Teknik Servislerinden temin edilebilir.
1.3 Yangın: diğer kriterler
Bazı malzemeler, yanarken veya alevlendiğinde toksik gazlar yayar.
Genel olarak, bunlar binanın yapısal veya entegre parçaları olarak
kullanılmamalıdır. Bina içinde bir odada bulunan kişilere ait
eşyaların bu tip malzemeler içermesi muhtemeldir. Ancak, USG DONN
asma tavan sistemleri-fabrikada veya önceden-boyanmış elemanlar
bile-zehirli dumanlar çıkartmaz ve bu nedenle binada bulunan kişiler
veya itfaiye görevlileri için risk oluşturmaz.
1.4 Yangın kodlan, standartlar ve testler
Yangın reaksiyonuyla ilgili kodlar ve standartlar, yangına karşı
dayanıklılık ve toksisite, ulusal standartlara göre düzenlenir.
Uluslararası standartlar ve Avrupa Birliği anlaşmaları bölümler
halindedir, fakat Avrupa standartı (henüz) tek değildir.
Detaylar ve spesifikasyonlarla ilgili tam bilgi için lütfen yerel
standartlarınızı kontrol ediniz. Çok sayıda sistem ve panel
kombinasyonları için, yangın direnci testleri
Avrupa ülkelerinin çoğunda yerine getirilmiştir. Test belgelerinizi
yerel USG Teknik Servislerinizden temin edilebilirsiniz
2. Akustik
Akustik, tüm yönleriyle ses davranışının incelenmesidir. Fakat ses
aynı zamanda, doğanın bir 'sübjektif elemanıdır. En iyi 'sübjektif
örnek müziktir: bazıları için sinir-bozucu gürültü olarak ifade
edilen, diğerleri tarafından ilahi müzik olarak kabul edilebilir.
Esas olarak ses dalgalardır ve bu nedenle ölçülebilen bir enerji
şeklidir. Binada sesi kontrol etmek için üç farklı derece vardır:
2.1 Absorpsiyon "aW" ve NRC (Ses İndirgeme
Katsayısı).
NRC veya aW tavanın (panel) ses absorpsiyon özelliğini ölçer.
Tavanın absorpsiyon özelliği, 0 (hiç absorpsiyon yok) ile 1 (tam
absorpsiyon) arasında değişen bir "a" değeri olan absorpsiyon
katsayısı ile ifade edilir.Hiç bir malzeme sesi bütün spektrum
üzerinden eşit olarak absorblamadığından, testler genellikle
absorpsiyonu 125, 250, 500,1000, 2000 ve 4000 Hz'de ölçer. Bir
panelin ses absorpsiyonu "aW" veya NRC, test edilen tüm spektrum
üzerinden, absorpsiyon katsayılarının ağırlıklı ortalamasıdır. Doğru
tipte absorpsiyon kullanılması rahatsız eden yankıları azaltır ve
duyma kabiliyetini artırır (ayrıca 2.3'e bakınız). Çok fazla ses
azaltılması, tüm sesin bütün yüzeyler tarafından absorplandığı,
böylece ses yansıması bulunmayan ölü odaya neden olur. Yetersiz
absorpsiyon çok fazla rahatsız edici ses bırakır. Odanın kullanımına
bağlı olarak, ebatları ve işlevi, yankı-süresi (=aksetme)
tanımlanabilir ve sonra doğru absorpsiyon, Sabine formülü
kullanılarak hesaplanabilir.
aW ve NRC değerleri tüm USG tavan panelleri için mevcuttur. Hafifçe
farklı hesaplama formülü nedeniyle, aW ve NRC birbirlerinden hafifçe
farklıdır. Ses absorpsiyonu, bir çok ülkedeki ulusal standartların
yanısıra, Avrupa'da tanınan uluslararası ISO 20354 ve IS011654
standartlarına göre düzenlenir.
2.2 CAC (Tavan Kısıtlama Sınıfı)
Odadaki ses absorblandığında, absorblanan ses, bir yere gitmelidir.
Binalarda, istenmeyen sese neden olarak, bir çok durumda bitişik
odaya gider. Tavanlar, oda-içi ortamı dostça tutmak için sesi
absorblamak zorunda olmakla birlikte, aynı zamanda çok fazla sesin
bitişik odalara gitmesini de önlemelidir. Tavan Kısıtlama Sınıfı,
ses odalar arasında gidip geldiğinden ses iletim kaybının bir
ölçüsüdür. Esas olarak, odalar arasındaki sese engel olmak tavan
panelinin özelliğidir. Ses bitişik odaya gittiğinde uğradığı ses
kaybı temsil edilerek, Oran dB (desibel) olarak ifade edilir. Burada
her iki odanın da aynı tavanlara sahip olduğu varsayılır. CAC aynı
zamanda DncW olarak adlandırılır. DncW saf laboratuvar değeridir.
DncW, bir çok Avrupa ülkesinde ulusal standart olarak tanınan Avrupa
standartı EN 20140-9'a göre düzenlenir.
2.3 AC (Artikülasyon S ınıfı Heceleri ayırarak
telaffuz etme sınıfı )
Artikülasyon Sınıfı, aralıklı olarak iletilen veya ?.: bir
konuşmanın işitilme ve anlaşılma kapasitesini eden tavan ses
kısıtlamasının bir ölçüsüdür. Artikülasyon sınıfı, dinleyicinin
aralıklı olarak söylenen bir sözü anlama kabiliyetini ölçer. Bu
özellikle, gizliliğin sağlanması ve başkalarının yaptığı ses
rahatsızlığının azaltılması gereken açık alanlı bürolarda
geçerlidir. Konuşmanın bir odada işitilme kabiliyetini ölçen Al
(Artikülasyon İndeksi) ile birlikte kullanılır. Açık planlı bir
büroda, 0.1 Al değeri düşüktür. Bu değer, eğer varsa bölmenin diğer
tarafındaki konuşmanın çok azının anlaşılabilir olduğunu belirtir.
0.6 Al değeri konuşma gizliliğinin çok düşük hale getirir.
AC ve Al dereceleri uygulamadan uygulamaya değiştiğinden,
ürünlerimizin uygulanması konusunda öneri için yerel USG Teknik
Servisleriyle temas kurunuz.
3. Nem Oranı
USG DONN asma tavan sistemleri, maksimum 29°C'de maksimum RH (Relatif
Nem) özelliğine sahip normal iç mekanlar için geliştirilmiştir. Aynı
zamanda, daha yüksek nem oranlarına da direnç gösterirler, fakat
genel veya düzenli olarak yüksek değerler beklendiği takdirde, özel
korozyon korumalı sistem DXB24 kullanılmalıdır. Kimyasal maddeler
veya dış uygulamalar içeren ortamlar için, lütfen USG Teknik
Servislerine danışınız.
Asma tavan sistemleri, yüksek nem oranından dolayı "sarkmamakla"
birlikte, %70'ten daha yüksek nem oranı düzeylerinde, normal mineral
elyaf panellerin bir kısım nemin absorblanmasına neden olacağı
hesaba katılmalıdır. Doğru sistem konfigürasyonunu saptamak için (sehime
bakın) ekstra ağırlık (1.5 kg/m2'ye kadar) dikkate alınmalıdır.
Standart taşıyıcı sistemler, DIN 18168 Bölüm I, tablo l'in ilk
satırındaki limitlere uygundur. Özel korozyon korumalı sistem
DXKB24, DİN 18168 Bölüm I, tablo l'in ikinci satırındaki limitlere
uygundur. Diğer standartlarla uygunluğu için lütfen yerel USG Teknik
Servislerine danışınız.
4. Darbelere karşı
dayanıklılık ve sismik
kısıtlama
4.1 Darbelere karşı dayanıklılık
Darbelere karşı dayanıklı tavanlar başlıca kapalı spor alanlarında,
çarpma hasarına karşı direnç göstermek için kullanılır. Mevcut olan
tek standart-genellikle tüm Avrupa ülkelerinde kabul edilen-DIN
18032'dir. Klips-bağlantımız bu tip uygulamalar için ideal olmakla
birlikte, şimdiye kadar test edilmemiştir.
4.2 Sismik kısıtlama
Sismik kısıtlama Avrupa'da Eurocode 8 ile düzenlenir. Kod tavan
yapıları için test gerektirmez. ASTM'e göre (Amerikan standardı)
yürütülen testler, sistemlere
[ DX Klipslerinin ABD 'ndeki sismik arda kullanılabileceğini
kanıtlamıştır. Ülkeler birbirinden farklı kodlara ve standartlara
sahip olduklarından. tasarımların bu yerel kurallarla
karşılaştırılması zorunludur. Darbelere arşı dayanıklılık ve sismik
uygulamalar durumunda yardım almak için USG Teknik Servislerine
danışınız.
5. Yük taşıma kapasitesi
Bu katalogda açıklanan her sistem ile, standart modüller ve
uygulamalar için yük taşıma tablosu bulacaksınız. Sonuçlar, pratik
testler ve teorik hesaplamaların kombinasyonuna dayanmaktadır. Bu
tabloların birçoğu iki ana etken nedeniyle sınırlanmıştır: ağırlık
nedeniyle sehim ve montaj sırasında bükülme. Tablolarda kullanılan
limitler DİN 18168'e göredir: limitin L/300 olduğu VIC sistemi
dışında, maksimum 4mm ile L/500 maksimum sehim.
Tüm testler ve hesaplamalar en kötü durum senaryolarına
dayanmaktadır, bu nedenle genel olarak sehiminiz limitin altında
kalır. Diğer konfigürasyonlar, modüller ve standartlar için yerel
Teknik Satışlar Servinizle temas kurunuz.
6. Renk, parlaklık ve ışık
refleksiyonu
6.1 Renk
En sık kullanılan renk adlandırma RAL numarasıdır. Tam RAL serisi
yaklaşık 9000-ön-tanımlı renk içerir. USG standart beyazı bunlardan
hiç birine uymaz; En yakın standart beyaz RAL 9016'dır.
Güncel olarak, renkler dünya çapında, "L" nin karanlık/aydınlık
(siyah beyaz) aralığı, "A" nın kırmızı-yeşil ve "B" nin mavi sarı
aralığı olduğu LAB değerlerini tanımlayan ISO 7724 standartına göre
ölçülmektedir. Bu sisteme dayanılarak, herhangi bir rengi tanımlamak
mümkündür.
Boya ve renk üreticileri arasında gittikçe daha popüler hale
gelen-en yeni NCS (Doğal Renk Sistemi) renkleri LAB formatıyla
tanımlar. Renk sapması, sapma tüm üç seriyle açıklanarak ölçülen
rengin kendi orjinaliyle ile doğrudan ilişkisi olarak ifade edilir.
Sapma değeri, DE olarak adlandırılır ve 1'den büyük olmamalıdır.
6.2 Parlaklık
Parlaklık, ayna-benzeri veya mat rengin nasıl olduğunu tanımlar.
1'den (aşırı mat olarak) 100'e (en parlak ayna) kadar değişir. USG
DONN taşıyıcı sistem serilerinde standart beyaz genellikle 10 ila 15
arasında değişir. USG'nin asma sistemleri bu nedenle mat renktedir.
Diğer renkler başka parlaklıklara sahiptir ve yüksek-parlaklık
70'ten düşük parlaklık siyah 8'e kadar değişebilir. Daha ayrıntılı
bilgi için yerel USG Teknik Servislerinize danışınız.
6.3 Işık Refleksiyonu
Işık tüm cisimler üzerinde yansıdıdığından (gerçekte, biz cisimden
çok yansımayı görürüz), yansıma testedilebilir. Aralık %0'dan
(yansıma yok) %100'e (tam yansıma) kadar değişir. USG DONN beyaz
taşıyıcı sistemleri +/-%85 ışık refleksiyonuna sahiptir. Daha
ayrıntılı bilgi için yerel USG Teknik Servislerinize danışınız.
7. Kalite ve uluslararası standartlar
Taşıyıcı sistem fabrikalarımız ISO 9002 veya 9001 belgelidir ve yeni
ISO 9000 elde etme yolunda çalışmalarını sürdürmektedir.
Ürünlerimizi, uluslararası ürün standartları, montaj işlemleri ve
Bina kodlarının yanısıra bir çok yerel kurallardaki teknik
spesifikasyonlara uygun olarak ya da onları aşan kalite düzeylerinde
üretmekteyiz. Asma tavan sistemlerimiz ve aksesuarlarımız zaten
geliştirilmekte olan yeni Avrupa tavan standartına (prEN 13964)
uygundur
8.Çevre kontrolü
Üretici olarak, USG çevre korunmasının önemini kabul etmektedir.
Sağlam çevre sorumluluğu geçmişimiz, çevresel etkiyi azaltan, atığı
indirgeyen, kaynakları koruyan ve mümkün olduğu yerde malzemeleri
geri-döüştüren ürün çözümleri içerir. USG aynı zamanda, amaçlandığı
gibi kullanıldığında, çevre açısından kabuledilebilir, emniyetli ve
etkili ürünler üretir.
Ortalama olarak, asma sistemler ve onların ambalajlan için, satın
alınan ürünlerimizde geri-dönüştürülmüş ve yeniden kazanılmış
malzeme oranı aşağıdadır (rakamlar 2000 ortalamasıdır): Çelik +/-%25
Alüminyum >%50 Karton %75
Bundan başka, çevre dostu üretime çok özen gösteririz ve mümkün
olduğu yerde tüm atığı geri-dönüştürürüz. Değerli bir müşteri
olarak, siz de atık çelik, alüminyum ve ambalaj malzemesini doğru
bir şekilde geri-dönüştürülmesine özen göstererek çevreye yardımcı
olabilirsiniz.
|